Oude gasmeters

Binnen afzienbare tijd wordt de gaskraan in Groningen dichtgedraaid. En in 2050 mogen we helemaal geen aardgas meer verstoken in onze huizen. Hoe gaan we dan stoken en koken in Nederland?

Aardgas al jaren vanzelfsprekend. Nu komt er een einde aan

Aardgas is al tientallen jaren een heel belangrijke fossiele brandstof in Nederland. 40 procent van alle energie die we in Nederland gebruiken, wordt uit aardgas gehaald. We verwarmen er onze woningen mee, we koken erop, maar gebruiken het ook om elektriciteit op te wekken en laten er complete industrieën op draaien.
Toch is het einde van aardgas nabij. We draaien in 2030 namelijk definitief de gaskraan dicht. 

Aardbevingen door gaswinning 

Het meeste aardgas dat we gebruiken komt uit Slochteren, in Groningen. Daar werd in 1959 het grootste gasveld van heel Europa gevonden. Jarenlang ging de gaswinning in Slochteren goed. Tot 1991, toen de Groningse grond voor het eerst begon te beven. Dit was het begin van de vele aardbevingen die volgden. 

In 2030 gaat de gaskraan in Groningen dicht

Door de aardbevingen in Groningen is veel schade aan huizen ontstaan. Groningers voelen zich al tijden niet meer veilig in hun eigen huis. Begin 2018 besloot de overheid dat de gaswinning in Groningen definitief moet stoppen. De gaswinning wordt nu langzaam afgebouwd en in 2030 sluit de gaskraan dan echt. 

Aardbevingen niet hoofdreden van dichtdraaien gaskraan

7 miljoen huishoudens in Nederland zijn afhankelijk van het Groningse gas. Draaien we de kraan daar dicht, dan moet er ergens anders energie vandaan worden getoverd om deze huishoudens te voorzien. Gas importeren uit andere landen is een mogelijkheid. Maar de aardbevingen in Groningen zijn niet de hoofdreden waarom de gaskraan wordt dichtgedraaid. 

Klimaatverandering 

Klimaatverandering

Gas, kolen en olie zijn fossiele brandstoffen. Bij de verbranding van deze fossiele brandstoffen komt koolstofdioxide (CO2) vrij. En dit zorgt voor de opwarming van de aarde. In de klimaattop van Parijs in 2015 spraken 174 landen daarom samen af dat die landen in 2050 CO2-neutraal moeten zijn. Dit om te zorgen dat de opwarming van de aarde beperkt blijft. Het verstoken van fossiele brandstoffen moet daarom de komende jaren flink worden afgebouwd. 

De grootste transitie allertijden 

Zomaar binnen afzienbare tijd te stoppen met fossiele brandstoffen is een inmens grote operatie. Deze energietransitie gaat miljarden kosten en iedereen betaalt mee. Dit vraagt veel van burgers. We moeten niet alleen ons gasfornuis vervangen, maar ook onze complete verwarmingsinstallatie. Toch is dit wat er gaat gebeuren. In 2050 moeten namelijk alle woningen van het gas af zijn. 

Van koken op gas naar koken op inductie

Gasfornuis

Wanneer woningen geen gasaansluiting meer mogen hebben, moet er op een andere manier gestookt en gekookt worden. Koken kan bijvoorbeeld op een inductiekookplaat. Het is even wennen, maar veel mensen zweren er al jaren bij. Maar verwarmen zonder gas is andere koek.

Verwarmen via een warmtenet

Een klein deel van de Nederlandse woningen verwarmt al niet meer op aardgas. Deze woningen zijn namelijk aangesloten op een warmtenet. Een warmtenet bestaat uit een netwerk van leidingen onder de grond. Hierdoor stroomt warm water. Dit water wordt verwarmd door restwarmte uit bijvoorbeeld fabrieken of elektriciteitscentrales. Met de warmte van dit water worden de woningen verwarmd. 

Warmtenet is vaak tijdelijke oplossing

Een warmtenet heeft voordelen. Er wordt namelijk nuttig gebruik gemaakt van restwarmte waar anders niks mee gedaan werd. Maar de warmte in een warmtenet komt vaak van fabrieken of energiecentrales die kolen of gas gebruiken. Ook die fabrieken en energiecentrales moeten in 2050 stoppen met gas en kolen. Het warmtenet is daarom vaak een tijdelijke oplossing. Tenzij de fabrieken en centrales overgaan op duurzame energiebronnen. 

Elektrisch verwarmen is de toekomst

Daarom wordt er door de overheid vooral ingezet op elektrisch verwarmen. Burgers krijgen een zetje om na te denken over gasloze oplossingen door de prijs van gas duurder te maken. Elektriciteit wordt op den duur juist goedkoper. Daarnaast zijn er veel subsidies beschikbaar voor gasloze verwarmingsoplossingen. Zo probeert de overheid elektrische verwarmingsoplossingen zoveel mogelijk te stimuleren. 

Warmtepomp

Een voorbeeld van een elektrische verwarmingsoplossing is een warmtepomp. Een warmtepomp gebruikt stroom om te kunnen werken. Hij onttrekt warmte uit de buitenlucht, ventilatielucht, bodem of grondwater. Deze warmte geeft hij dan weer af aan het afgiftesysteem in je huis. Dit kunnen speciale radiatoren zijn aan de vloerverwarming en/of wandverwarming. De meeste warmtepompen leveren een lage temperatuur af. Met een lage temperatuur kun je een woning ook prima warm krijgen. Alleen moet de woning dan wel heel goed geïsoleerd zijn. 

Buitenunit van een warmtepomp

Massaal overgaan op warmtepompen is nu nog niet verstandig

Naast een goed geïsoleerde woning, is ook het afgiftesysteem van belang. Vloer- en wandverwarming zijn perfect voor een lage verwarmingstemperatuur. Maar gewone radiatoren meestal niet. Deze moet je dan vervangen voor speciale lagetemperatuur-radiatoren. 

Toch is het niet zo simpel. Stel dat alle huishoudens in de komende jaren overgaan op een warmtepomp. Dan wordt er ineens enorm veel gevraagd van ons elektriciteitsnet. Die is op die enorme vraag nog niet gebouwd en kan overbelast raken. 

Onze elektriciteit komt hoofdzakelijk van fossiele brandstoffen

Daarnaast wordt de meeste elektriciteit in Nederland nog steeds opgewekt met fossiele brandstoffen.
Om CO2-neutraal te verwarmen met warmtepompen, moet de elektriciteit worden opgewekt uit zonne- of windenergie. Daar hebben we voorlopig nog niet genoeg van. Dus als we nu ineens de switch zouden maken van gas naar elektriciteit, dan moeten we nóg meer gas en kolen gebruiken om die extra elektriciteit op te wekken. En dat is het tegenovergestelde van wat we willen. 

Zonnepanelen, windmolens en waterstof

De focus moet dus eerst liggen op het opwekken van duurzame energie met windmolens en zonnepanelen. En daarnaast wordt er ook al druk geëxperimenteerd met waterstof. De ontwikkelingen op het gebied van duurzame energiebronnen gaan razendsnel. Zonnepanelen worden ieder jaar efficiënter en zijn inmiddels ook al te integreren in dakpannen en glas. De eerste volledig energieneutrale woningen bestaan ook al. Dus hoe meer huishoudens zonnepanelen op hun dak leggen, hoe minder de vraag wordt van het elektriciteitsnet. 

In 2021 weet je of jouw huis van het gas af moet

Hoe we nu precies onze huizen gaan verwarmen verschilt per gemeente of zelfs per wijk. Er zijn meerdere oplossingen mogelijk. In 2021 moeten alle gemeenten bekend maken welke stadsdelen als eerste worden losgekoppeld van het aardgasnet. Bij de ene wijk is het makkelijker dan bij de andere.

Cv-ketel rijp voor vervanging? Denk aan hybride warmtepomp

En nu? Wat kun je zelf alvast doen? Dat hangt helemaal af van je budget. Mocht je cv-ketel nu toevallig vervangen moeten worden, dan is het verstandig om alvast te oriënteren op andere mogelijkheden, zoals een hybride warmtepomp. Hierbij heb je nog een cv-ketel, maar óók een warmtepomp. De hybride warmtepomp zorgt het grootste gedeelte van het jaar voor de verwarming. De cv-ketel springt alleen bij in de koudste maanden én zorgt voor het warme tapwater. 

Investeer in zonnepanelen

Ook kun je investeren in zonnepanelen. Met zonnepanelen wek je je eigen duurzame energie op. Dat maak je minder afhankelijk van het elektriciteitsnet én het scheelt natuurlijk behoorlijk op je energierekening. Daarbij zijn zonnepanelen zéker aan te raden als je straks wilt of moet overstappen op een elektrische warmtepomp. 

Isoleren als voorbereiding op gasloze toekomst

Daarnaast is het verstandig om alvast je woning beter te isoleren. Dit hoeft niet in één keer. Dat is voor veel mensen helemaal niet te betalen. Stap voor stap je huis isoleren is ook prima. We hebben nog wat tijd. En ja, je kunt er ook voor kiezen eerst te wachten op wat de gemeente waar je woont, gaat ondernemen. Eén ding staat vast: die gasloze toekomst, die komt er zeker.

Gelijk actie ondernemen? Vind hier alle specialisten in jouw regio

Huis duurzaam verbouwen. Verdien ik dat terug?

Zoek specialist

Meer comfort in huis? Ontvang gratis persoonlijk advies of een offerte. Er zijn ruim 850 Thuiscomfort-specialisten. Er is er altijd wel een bij u in de buurt.