Iedere dag overlijden er tien Nederlanders als gevolg van een val. De meeste slachtoffers van deze fatale valpartijen zijn 80-plussers. Sinds 2000 is dit aantal verzesvoudigd. Dit komt volgens het CBS deels door de vergrijzing. Het aantal doden door een val is in verhouding echter veel groter dan de groei van het aantal ouderen in Nederland. Een verklaring hiervoor is dat senioren langer zelfstandig thuis blijven wonen.
Langer zelfstandig thuis wonen zorgt voor meer valpartijen
De fatale valpartijen hebben hoogstwaarschijnlijk niet één specifieke oorzaak, schrijven drie Nederlandse valonderzoekers in een dinsdag gepubliceerd artikel in het Journal of the American Medical Association. Een belangrijke oorzaak is dat senioren langer zelfstandig thuis blijven wonen, maar ze zijn ook actiever tot op hoge leeftijd. De kans op een valpartij wordt met de hogere leeftijd een stuk aannemelijker.
Hoe ouder in leeftijd, hoe groter de kans op overlijden na een valpartij
In het onderzoek komt naar voren dat de kans op een dodelijke val de afgelopen jaren is toegenomen. Maar de kans op overlijden bij een val wordt ook groter bij het stijgen van de leeftijd. In 2016 overleden 149 per 100.000 80- tot 84-jarigen na een valpartij. Bij 95-plussers was dat tien keer zo hoog: 1.367 per 100.000 mensen.
Vallen heeft vooral voor 65-plussers flinke consequenties
Vallen heeft voor mensen van boven de 65 jaar vaak flinke consequenties, zoals een langdurig ziekenhuisverblijf, revalidatie of dus overlijden. Hersenletsel en een heupfractuur zijn meest voorkomende doodsoorzaken volgens het CBS. In 2016 was driekwart van de dodelijke slachtoffers 80 jaar of ouder.
Via de gemeente regelt u een woningaanpassing
Gemeenten helpen soms bij het creëeren van een veilige leefomgeving voor ouderen. Zo mogen senioren onder bepaalde voorwaarden geld voor een woningaanpassing aanvragen bij de gemeente. De gemeente toetst dan of de persoon voldoet aan de voorwaarden.
Hoe verkleint u de kans op een valpartij in uw woning?
Langer zelfstandig thuis wonen heeft veel voordelen, maar het nadeel is dus dat senioren die hun woning niet aanpassen aan hun leeftijd, vaker ongelukken thuis krijgen. Het aanpassen van uw leefomgeving is dan ook niet te onderschatten. Nu bent u nog prima in vorm. Maar bent u dat volgend jaar ook? Of over vijf jaar?
1. Valpartij door gladheid in badkamer of keuken
Op een natte badkamer- of de keukenvloer ligt het gevaar van een valpartij dagelijks op de loer. Met een antislipcoating zorgt u voor meer grip, zodat u de kans op uitglijden vermindert. Door op strategische punten handgrepen en wandbeugels te plaatsen, creëert u bovendien extra zekerheid.
2. Valpartij in bad of onder de douche
Veel valpartijen vinden plaats in de badkamer. Een veilige badkamer is dan ook geen overbodige luxe. In bad stappen is - wanneer u op leeftijd bent - niet veilig. En ook die drempel om uw douchebak in te stappen, kan ineens een potentieel gevaar vormen. Denk als alternatief eens aan een inloopdouche met een douchezitje. Deze is drempelloos en het zitje zorgt ervoor dat de kans op vallen nog meer verkleint.
3. Valpartij op het toilet
Naar de wc gaan brengt soms risico's met zich mee. U maakt bewegingen die u normaal gesproken niet maakt, om te gaan zitten en weer op te staan. Opklapbare wandbeugels, een toiletverhoger of een verhoogde toiletpot zorgen ervoor dat dit op een veilige manier kan verlopen.
4. Valpartij door obstakels in de woning
U woont al jaren in hetzelfde huis en kent iedere millimeter van uw woning op uw duimpje. Toch kunt u ook dan struikelen over die ene drempel of dat losliggende vloerkleed. Gewoon omdat u even niet oplet. Verlaag daarom uw drempels, of verwijder ze helemaal. Haal dat vloerkleed weg en zorg ervoor dat alle snoeren netjes zijn weggewerkt. Bekijk uw meubelstukken eens met andere ogen. Staat die salontafel wel handig? Heeft u die poef echt nodig? Ze staan ongetwijfeld prachtig bij uw interieur, maar misschien veroorzaken ze ooit een flinke val. Houd uw woning dus vrij van obstakels en zo overzichtelijk mogelijk.
5. Valpartij in het donker
In een donker huis is de kans op een val nog groter. Goede verlichting is daarom van groot belang voor een veilige woonomgeving. Zorg ervoor dat iedere kamer in uw woning voldoende lichtpunten bezit. Met automatische verlichting bij de voordeur arriveert u altijd bij een goedverlicht huis, maar de verlichting blijft niet onnodig lang branden. Maar ook sensorverlichting in uw woning zelf creëert extra veiligheid. Waar u ook loopt, de verlichting springt vanzelf aan.
Een LED-lichtspoor helpt u ’s nachts om veilig naar het toilet te lopen, zonder dat u het grote licht hoeft aan te doen. Denk ook aan voldoende contrast, bijvoorbeeld tussen de vloer en de muren, zodat u weet waar u uw voeten plaatst.
6. Valpartij van de trap
Van de trap vallen kan soms fataal aflopen. Een veilige manier om de trap op en af te gaan is dan ook een must. Bent u nog goed genoeg ter been om een trap te beklimmen? Dan is een stevige trapleuning belangrijk. Het liefst aan beide kanten. Zo heeft u dubbel grip. Denk ook aan antisliptreden. Bent u slecht ter been? Denk dan eens aan een traplift of maak uw slaapkamer en badkamer op de begane grond.
7. Valpartij uit bed
Het gebeurt iedereen weleens: uit bed vallen. Maar als u wat ouder bent, kan dit heel vervelend zijn. Met een bedrek voorkomt u op eenvoudige wijze dat u 's nachts uit bed valt. Het rek is verkrijgbaar bij de thuiszorgwinkel en zet u eenvoudig onder het matras vast.
Toch gevallen? Een persoonsalarm biedt hulp
Bent u gevallen? Een persoonsalarm zorgt ervoor dat u na een valpartij snel hulp inschakelt. Dit is vooral van belang als u niet meer zelf overeind kunt komen. Onderschat uw valpartij niet. Misschien denkt u eerst dat het wel meevalt, maar bel voor de zekerheid altijd de huisarts.
