Nieuwe woningen bezitten steeds vaker een open keuken. De open keuken of een kookeiland in de woonkamer vergroot het gemak. Maar hoe ongezond zijn kookdampen nu werkelijk? Onderzoeksinstituut TNO kwam recent met een waarschuwend rapport: bij koken komt fijnstof vrij. Dit ontstaat vooral bij het braden van vlees en het wokken van groenten. Metingen in negen huizen meldden dat uren na het koken de concentratie fijnstof in huis nog steeds veel hoger was dan buiten langs de snelweg. Vooral in goed geïsoleerde woningen blijft de fijnstof hangen.
Gezondheidseffecten van fijnstof in huis onbekend
Fijnstof bestaat uit vloeibare en vaste deeltjes in de lucht. Ze ontstaan bijvoorbeeld door uitlaatgassen van auto's, maar ook tijdens het koken. De fijnstof langs de snelweg heeft uiteraard een andere samenstelling dan die in huis. Fijnstofdeeltjes variëren in grootte en chemische samenstelling. Deeltjes die kleiner zijn dan 0,01 millimeter adem je in en kunnen schade veroorzaken aan de longen, het hart en de bloedvaten. Toch is er over de gezondheidseffecten van fijnstof binnenshuis nog (te) weinig bekend. Hoe schadelijk fijnstof is dat vrijkomt bij het koken, hangt af van de samenstelling en de omvang van de deeltjes, stelt TNO. Dit is dus bij iedere vorm van koken en wát je in de pan doet, weer anders.
Concentraties fijnstof in huis niet direct gevaar voor de mens
Toxicoloog en hoogleraar aan de Universiteit Utrecht Martin van den Berg, neemt het TNO-rapport serieus. Hij vindt dat er aanzienlijke hoeveelheden fijnstof zijn gemeten. Hij vindt dat je ervan uit kunt gaan dat bij het koken ook pak’s (kankerverwekkende deeltjes) worden gevormd. Ter geruststelling zegt Van den Berg dat dit geen concentraties zijn die direct gevaar opleveren voor de mens. Maar ze vormen volgens de hoogleraar wel een wezenlijke bijdrage aan de totale hoeveelheid fijnstof waaraan de mens – binnen en buiten – wordt blootgesteld.
Lucht in (open) keuken verversen
In gesloten keukens kun je vaak een raam open zetten om te ventileren en te luchten. Met een open keuken moet de lucht in het vertrek ook worden ververst. Om fijnstof uit huis te krijgen, moet je drie keer het volume van de keuken of woonkamer verversen. In de winter is dat natuurlijk niet zo praktisch in verband met warmteverlies.
Investeer in goede afzuigkap
Een afzuigkap vermindert de fijnstof in de ruimte uiteraard. Maar volgens TNO hebben deze apparaten vaak onvoldoende capaciteit. Voor een goede luchtzuivering tijdens het koken is al gauw een vermogen van 300 kubieke meter per uur nodig. In de onderzochte woningen werd dit bij lange na niet gehaald. In de bouwvoorschriften wordt uitgegaan van een capaciteit van 75 kubieke meter per uur.
Koken op inductieplaat voorkeur boven gas
Heeft u een open keuken? Dan adviseert TNO een afzuigkap die minstens even groot is als de kookplaat. Deze moet een rand hebben waaronder de kookdamp kan blijven hangen, en die een capaciteit heeft van minimaal 300 kubieke meter per uur. Koken op een inductieplaat heeft de voorkeur boven koken op aardgas, omdat daarbij geen verbrandingsgassen vrijkomen. Steeds meer nieuwbouwwoningen worden inmiddels gebouwd zonder aansluiting op het gas. Kookt u nog wel op gas? Dan kunt u zoveel mogelijk de deksel op de pan houden tijdens het koken. Op deze manier ontsnappen er minder dampen.
Bron: Volkskrant.nl
