Nu er steeds meer ouderen zelfstandig blijven wonen, zijn ze vaker betrokken bij brand. De Brandweeracademie en de Nederlandse Brandwonden Stichting hebben een onderzoek uitgevoerd naar de oorzaken van en de oplossingen voor brand bij senioren.
Veiligheid blijft een brandende kwestie
Verschillende situaties kunnen leiden tot brand in de woning. Denkt aan een kachel waar een stapel kleding op ligt, of elektrische dekens die niet op de juiste manier gebruikt worden. In slaap vallen terwijl de sigaret nog brandt of een theedoek die te dicht bij het vuur op het aanrecht ligt. Van alle oorzaken starten de meeste branden door roken en koken.
Senioren vormen een grote risicogroep
Veel woningen voldoen aan de eisen voor een gewone woonfunctie, ook de seniorenwoningen en aanleunwoningen vallen hieronder. De bouwregelgeving is erop ingericht dat de bewoners binnen 15 minuten zelfstandig het pand verlaten. Mobiliteit speelt hierbij een grote rol: 60-plussers kunnen zichzelf minder snel in veiligheid brengen dan mensen onder de 60 jaar. Vanaf 75 jaar neemt het gehoor en het zicht beduidend af, ouderen zijn ook verstrooider of vaker verward. De meeste woningen zijn hier niet goed op afgestemd, waardoor senioren vaker gewond raken bij brand. Doordat het lichaam op hogere leeftijd achteruit gaat, verloopt herstel maar moeizaam en kunnen de verwondingen ernstig zijn, tot en met overlijden aan toe.
Meer brandveiligheid op 3 manieren
Volgens het onderzoek van de Brandweeracademie en de Brandwondenstichting is er meer nodig dan een paar rookmelders monteren in huis. Senioren moeten namelijk voorgelicht worden over brandpreventie en brandbestrijding. Daarnaast is het verstandig om beleid en controle aan te passen, zoals de bouwregelgeving of het rookbeleid. Tot slot is er hulp nodig om alle oplossingen te installeren en te laten werken: vrijwilligers die rookmelders installeren, experts die een woningcheck uitvoeren of alarmering via de sociale omgeving instellen.
Wat te doen bij…
Bovenstaande klinkt misschien nog wat weinig concreet in uw oren. Er zijn ook genoeg praktische zaken die u kunt regelen voor verschillende situaties, zoals manieren om een brand te voorkomen of wat u nodig heeft in het geval dat er brand uitbreekt.
Roken
Als u rookt in huis, kunt u beter alleen buiten roken of in gezelschap. Ook kunt u denken aan een rookschort, zodat uw sigaret uw kleding niet in brand kan steken als u in slaap valt.
Koken
U kunt kiezen voor een fornuis met de pitten naast elkaar, in plaats van achter elkaar. En vervang uw fluitketel door een elektrische waterkoker. Dat kookt niet alleen prettiger, maar het voorkomt ook dat uw loshangende mouwen per ongeluk vlam vatten.
Kachels
Heeft u een mobiel kacheltje, denkt u dan eens na over een model dat u onder een raam aan de wand kunt monteren. Zo voorkomt u dat kleding of andere materialen vlakbij de kachel ontbranden door de hitte. Brandvertragende textiel, zoals kleding of beddengoed, raadt het rapport ook aan.
Elektriciteit en kabels
Gebruik zo min mogelijk verlengsnoeren en sluit niet te veel apparaten op één stopcontact aan. Doet u dit wel, dan hebt u kans op kortsluiting en de vonken die hierbij vrijkomen, kunnen brand veroorzaken.
Brand in of door een voorwerp
Blussen
Er bestaan verschillende soorten sprinklers met detectie die u kunnen helpen de brand te blussen. Woningsprinklers en waterleidingsprinklers komen het meeste voor. Mobiele sprinklers met een kop en een watervoorraad zorgen ook bij de afzuigkap voor meer veiligheid.
Alarmering
Als er brand uitbreekt, wilt u dat natuurlijk direct weten. Met licht, vibratie en geur bent u gewaarschuwd als uw gehoor of zicht niet meer optimaal functioneren. Leg noodtelefoonnummers naast de telefoon, van hulpdiensten en buren.
Brand in een ruimte
Blussen
Een blusinstallatie helpt u te voorkomen dat de brand overslaat naar andere ruimtes.
Brandwerend
Houd de tussendeuren dicht om de brand (tijdelijk) tot één ruimte te beperken. Daarnaast helpen brandwerende materialen, zoals de hoes van uw scootmobiel.
Vluchtplan
Stel een plan op met uw vluchtroute en de handelingen die u moet doen om uw woning te verlaten. Oefen dit proces regelmatig. Noodverlichting en bewegwijzering zetten u op het juiste pad, als het moment daar is. Zorg ervoor dat u ramen en sloten gemakkelijk kunt openen, zodat u goed naar buiten kunt komen.
Brand in uw woning
Alarmering
Een persoonsalarm of hulpknoppen in de woning helpen u tijdig hulp in te schakelen, als u niet in staat bent tijdig de ruimte of woning te verlaten. Gekoppelde rookmelders geven een signaal af aan uw persoonsalarm of smartphone en kunnen ook gekoppeld worden met de buren, zodat zij u hulp kunnen bieden.
Vluchtplan
Bent u niet in staat om zelfstandig de woning te verlaten? Evacuatiestoelen, reddingsmatrassen en veilige gebieden die rook- en brandwerend zijn, beschermen u tijdelijk totdat er hulp arriveert.
Advies over uw woning
Verschillende instanties bieden advies over brandveiligheid bij u thuis. Zo kunt u meer lezen op woonikbrandveilig.nl of een test maken op verkleindekansopbrand.nl. Onze specialisten kunnen u meer vertellen over rookmelders, alarmering en andere woningaanpassingen.
Bron: De Brandweeracademie
