Blauwe zones: 9 regels om langer, gezonder en gelukkiger te leven

Oudere deelnemer aan Tai Chi in Japan in de buitenlucht

In een aantal streken op onze aarde leven de mensen langer, gezonder en gelukkiger. Hoe kan het dat inwoners hier relatief vaak 100 jaar of ouder worden? Ligt het aan hun genen? Aan een geheim dieet? Volgens Dan Buettner, die langs de ‘blauwe zones’ reisde, zit het ‘m in alledaagse dingen, zoals voedsel, dagelijkse routine, gezelschap van anderen en een positieve kijk op het leven.

9 gemeenschappelijke kenmerken van alle blauwe zones

Uit het onderzoek in de Blue Zones werden negen gemeenschappelijke kenmerken gevonden. Wat blijkt? Het geheim van een langer leven ligt niet besloten in diëten of oefenprogramma's, maar in het creëren van de juiste omgeving voor jezelf.

1. Doe aan natuurlijke beweging

De mensen uit de blauwe zones proppen zich niet vol met vitaminepreparaten, rennen geen marathons of bezoeken sportscholen. In plaats daarvan leven ze in een omgeving die hen voortdurend stimuleert om te bewegen zonder er bij na te denken. Ze doen aan tuinieren en hebben weinig mechanische hulpmiddelen voor het werk in huis en tuin.

2. Het hebben van een doel waarvoor je iedere dag je bed uit wilt komen

De Okinawanen noemen het ‘Ikigai’ en de mensen uit Costa Rica noemen het ‘plan de vida’. Dit betekent vrij vertaald datgene waar je in de ochtend voor wakker wilt worden. Het hebben van een doel kan zelfs zeven jaar extra levensverwachting opleveren.

3. De pauzeknop dagelijks indrukken

Ook mensen in de Blue Zones ervaren stress, want dat hoort bij het leven. Overmatige stress leidt echter tot chronische ontsteking en andere ernstige leeftijdgebonden ziekten. Wat de mensen met de langste levensverwachting hebben, wat de meeste anderen niet hebben, zijn dagelijkse routines om die stress af te schudden. Okinawanen neem een paar momenten per dag om aan hun voorouders te denken. Adventisten bidden. Ikarians doen overdag een dutje. En in Sardinië doen ze aan een happy hour.

4. 80%-20% regel  

‘Hara Hachi Bu’, de Okinawaanse 2500-jaar oude confucianistische mantra die altijd voor de maaltijd wordt opgezegd, herinnert hen eraan om te stoppen met eten als hun maag voor 80 procent vol is. De 20% tussen het niet hongerig meer zijn en een vol gevoel kan het verschil zijn tussen het verliezen van gewicht of juist dikker worden. Mensen in de blauwe zones eten hun kleinste maaltijd in de late namiddag of in de vroege avond en eten de rest van de avond niet meer.

5. Bonen

Het planten en eten van alle soorten bonen, zoals tuinbonen, zwarte bonen, sojabonen en linzen, zijn de hoeksteen van de meeste honderdjarige diëten. Vlees (meestal varkensvlees) wordt slechts gemiddeld vijf keer per maand gegeten in kleine porties.

6. Wijn

Mensen in alle blauwe zones (behalve Adventisten) drinken regelmatig, vaak dagelijks, met mate alcohol. Matige drinkers overleven niet-drinkers. De truc is om 1-2 glazen per dag te drinken en dan bij voorkeur tijdens het eten of het gezellig samenzijn met vrienden. En nee, je kunt de wijn niet opsparen voor het weekend en dan 14 drankjes nemen.

7. Geloof

Slechts 5 van de 263 honderdjarigen die zijn geïnterviewd behoorden niet tot een geloofsgemeenschap. Het maakte niet uit welk geloof werd beleden. Het bijwonen van op geloof gebaseerde diensten gedurende minimaal vier keer per maand voegt 4-14 jaar aan de levensverwachting toe.

8. Geliefden

Bijna alle honderdjarigen in de blauwe zones stellen hun familie en geliefden op de eerste plaats. Ouders en grootouders worden in huis genomen of wonen in de buurt van de woning. (Het blijkt ook de ziekte-en sterftecijfers van kinderen in het huis te verlagen.) Ze zijn trouw aan een levenspartner en zetten zich in voor de relatie (dit kan oplopen tot een 3 jaar hogere levensverwachting) en ze investeren tijd en liefde in hun kinderen – zodat ze een grotere kans hebben om zelf zorg te ontvangen als ze dat later nodig hebben. Ook gaan mensen niet met pensioen, maar blijven naar vermogen actief tot het einde van hun leven.

9. De juiste omgeving

De langstlevende mensen kozen, of zijn geboren in sociale kringen die gezond gedrag vertonen. Okinawanen creëren ‘moais’-groepen van 5 vrienden die zich voor het leven aan elkaar verbinden en elkaar levenslang ondersteunen. Uit onderzoek blijkt dat roken, overgewicht, geluk en zelfs eenzaamheid besmettelijk zijn. Het blijkt dat de mensen uit de blauwe zones leven in sociaal gunstige netwerken die gezond gedrag bevorderen.

Kunstmatige Blauwe zones

Om de leeftijd van 100 te bereiken moet je een lot uit de genetische loterij winnen, maar de meesten van ons hebben de capaciteit om zonder chronische ziekten 90 jaar oud te worden. In de VS worden nu kunstmatige blauwe zones gecreëerd omdat blijkt dat dit de levensverwachting verhoogt en de ziektekosten drastisch verlaagt.